Welkom in de Landes’’
Het departement Landes is het op één na grootste departement van Frankrijk met een oppervlak van 9243 km2. Het telt 405.000 inwoners en ligt in de regio Nouvelle-Aquitaine, in hartje Gascogne, tussen de departementen Pyrénées-Atlantiques ten zuiden en de Gironde ten noorden, de Lot-et-Garonne ten noordoosten en de Gers ten oosten.
Geografie van de Landes
De Landes kent een grote variatie aan landschappen en unieke natuurgebieden:
Een kust van meer dan 100 km, begrensd door een duinenrij die zich onafgebroken uitstrekt van de monding van de Adour tot aan het Bassin d’Arcachon, met immense stranden van fijn zand, waaraan van zuid naar noord vijftien badplaatsen liggen: Tarnos, Ondres, Labenne, Capbreton, Hossegor, Seignosse, Soustons, Vieux-Boucau, Messanges, Moliets-et-Maâ, Vielle-Saint-Girons, Lit-et-Mixe, Contis, Mimizan en Biscarrosse.
Het grootste pijnbomenbos van Europa, dat ongeveer 60% van het departement bedekt en het Regionale Natuurpark Landes de Gascogne en het Ecomuseum van Marquèze omvat. Dwars door de bossen stroomt de Leyre, een rivier die na zo’n 80 km via de Leyre-delta uitmondt in het Bassin d’Arcachon.
Een reeks grote zoetwatermeren met zandstranden en pijnbomen, vlak bij de kust, waaronder dat van Cazaux-Sanguinet, het op één na grootste zoetwatermeer van Frankrijk met een oppervlak van 55 km2 en de meren van Parentis-Biscarrosse, Aureilhan-Mimizan, Léon, Soustons en Port-d’Albret, het Etang blanc en Etang noir in Seignosse en het meer van Hossegor.
Glooiende landschappen als een voorbode van de nabij gelegen Pyreneeën, zoals dat van Armagnac, Chalosse, Tursan en het Pays d’Orthe, gelegen in het oosten van het departement en ten zuiden van de Adour. Deze landinwaarts gelegen gebieden hebben het departement een grote gastronomische reputatie bezorgd dankzij uitstekende producten die beloond zijn met vele keurmerken en kwaliteitsbenamingen.
Moerassen en natte gebieden, die natuurreservaten met een groot ecologisch belang vormen, zoals het reservaat van Arjuzanx en de Marais d’Orx, twee van de belangrijkste tussenstops en overwinteringsplaatsen voor trekvogels zoals de kraanvogel, en verder de “barthes” (overstromingsprairies) van de Adour en de kustmeren.
Activiteiten in de Landes
Dankzij de grote diversiteit aan landschappen kunnen in de Landes allerlei activiteiten in de buitenlucht beoefend worden.
Surfen
De kust in de Landes gaat door voor de Europese surfhoofdstad. Hier heersen ideale surfomstandigheden, zowel voor beginners als ervaren surfers en topsporters, dankzij de aanwezigheid van zeer gevarieerde beach breaks (brekende golven vanwege een zandbank) waarop het hele jaar door gesurft kan worden. Hossegor en de nabijgelegen stadjes Seignosse en Capbreton zijn wereldberoemd geworden dankzij de vele surfspots, onder andere La Nord en La Gravière in Hossegor, waar elk jaar in oktober wedstrijden voor beroepssurfers worden gehouden.
Badkuren
De Landes is ook het belangrijkste kuurdepartement van Frankrijk met 18 kuurinstellingen waar jaarlijks zo’n 80.000 kuurgangers worden ontvangen in 5 kuuroorden: Dax en Saint-Paul-lès-Dax, de eerste kuuragglomeratie van Frankrijk, Eugénie-les-Bains, Préchacq-les-Bains en Saubusse. Naast de door artsen voorgeschreven en vergoede kuren van drie weken bieden deze instellingen ook het hele jaar door minikuren en korte wellness- en fitnessverblijven.
Fietsen
Het departement Landes beleef je op de fiets, of het nu is voor een dagtrip of een grote meerdaagse trip. Hier zijn zo’n 600 km beveiligde fietspaden en 1700 km bewegwijzerde routes, waaronder twee EuroVelo routes: de Atlantische Kustroute (EV 1) en de Pelgrimsroute (EV 3), die het hele departement doorkruisen. Het keurmerk Accueil Vélo verbindt dienstverleners (campings, hotels, B&B’s, fietsverhuurders en -reparateurs, bezienswaardigheden) ertoe diensten te bieden die speciaal zijn afgestemd op fietsers.
Golfen
Het departement is ook een zeer geliefde bestemming voor Europese golfers, met een tiental banen en driving ranges, zandgronden waarop het hele jaar gespeeld kan worden en drie internationaal bekende golfbanen in Hossegor, Moliets en Seignosse.
Kanoën
Met zijn vele rivieren, stromen en meren wemelt het in de Landes van de plekken om te kanoën, voor een paar uur of voor een trektocht van meerdere dagen, bijvoorbeeld over de Leyre dwars door de bossen.
Watersporten
Zeilen, suppen, windsurfen, wakeboarden, waterskiën, kitesurfen, jetskiën en zelfs strandzeilen: aan de kust, op de grote stranden en de uitgestrekte meren in de Landes kunnen alle watersporten beoefend worden, van de rustigste tot de ruigste.
Feesten en tradities in de Landes
Met alles bij elkaar opgeteld zo’n 800 feestdagen per jaar maakt feestvieren deel uit van het leven van de inwoners. De volksfeesten (“feria’s”) van Dax (rond 15 augustus) en de Madeleine in Mont-de-Marsan (derde week van juli) trekken bezoekers uit heel Frankrijk.
De traditie van feesten en “feria’s” in de Landes is tot in de kleinste dorpjes terug te vinden en beleeft zijn hoogtepunt in juli en augustus. Het is de gelegenheid om grote maaltijden te organiseren, concerten, vuurwerk, stierenvechten, optochten met karren en andere evenementen bij te wonen, elkaar te treffen in feestclubs en -verenigingen of zich te vermaken op kermissen.
Daarbij komen nog de vele festivals het hele jaar door, met onder andere Musicalarue in Luxey, Latinossegor in Hossegor, Arte Flamenco in Mont-de-Marsan, Atouts Cœur in Benquet, jazz in Sanguinet, Toros y Salsa in Dax en Chansons et Mots d’Amou.
Gastronomie van de Landes
Met als beroemdste product eenden- en ganzenlever, waarvan het de belangrijkste producent is, wemelt het in het departement van de uitzonderlijke producten voor feestelijke en overvloedige maaltijden.
Het departement Landes heeft een recordaantal van zeven productieketens met officieel kwaliteitskeurmerk (keurmerk, AOC, BGA): scharrelgevogelte uit de Landes, waaronder de beroemde poulet de Saint-Sever (kip), canard fermier des Landes en foie gras (scharreleend en eendenlever), boeuf de Chalosse (Chalosse-rundvlees), kiwi de l’Adour en Asperge de Sables des Landes, maar ook Armagnac en Floc de Gascogne, en de Vins de Tursan (Tursan-wijnen).
In de Landes zijn verschillende wereldberoemde chef-koks gevestigd, onder andere Michel Guérard, Alain Ducasse, Alain Dutournier en Hélène Darroze. Het departement telt vijf met Michelinsterren bekroonde restaurants: Les Prés d’Eugénie van Michel Guérard in Eugénie-les-Bains (3 sterren), Le Relais de la Poste van Jean Coussau in Magescq (2 sterren), Les Clefs d’Argent van Christophe Dupouy in Mont-de-Marsan (1 ster), Le Hittau van Yannick Duc in Saint-Vincent-de-Tyrosse (1 ster) en Villa de l’Etang Blanc van David Sulpice in Seignosse (1 ster).
Elk najaar wordt in het departement de lokale gastronomie in de bloemetjes gezet tijdens het evenement Automne Gourmand des Landes.
Geschiedenis en erfgoed van de Landes
Er bestaan bewijzen dat het departement al sinds mensenheugenis wordt bewoond. In het dorpje Brassempouy (in Chalosse) is namelijk de oudste afbeelding van een menselijk gezicht gevonden, de “Dame à la Capuche” (vrouw met het kapje), meer dan 25000 jaar geleden uitgehouwen uit een stuk ivoor. Brassempouy is een grote prehistorische vindplaats geworden met zijn museum en Archéoparc de la Dame.
Het departement telt ook vele Gallo-Romeinse overblijfselen, zoals de stadswallen en de archeologische crypte in Dax.
In de middeleeuwen deden machtige abdijen hun invloed gelden over de hele Gascogne, zoals de abdij van Saint-Sever, de abdij van Arthous en de abdij Saint-Jean-de-Sorde die nog steeds belangrijke getuigen zijn van de romaanse kunst.
Rond de 13 en 14e eeuw ontstonden ook vestingdorpen en kasteelstadjes zoals Labastide-d’Armagnac, Saint-Justin, Montfort-en-Chalosse, Geaune, Hastingues en vele andere overal in het departement. Tegelijkertijd ontwikkelde Mont-de-Marsan zich rond zijn rivierhaven en werd de donjon Lacataye opgericht waarin tegenwoordig het Museum voor beeldhouwkunst Despiau-Wlérick is gevestigd. De romaanse huizen van schelpstenen die nog te zien zijn in het oude centrum, stammen eveneens uit die tijd.
Het landelijke erfgoed uit de 18e en 19e eeuw is ook nadrukkelijk aanwezig in de Landes, rond beroemde sites als het Ecomuseum van Marquèze en het Chalosse-museum in Montfort.
En tot slot kende de architectuur tussen de twee wereldoorlogen een ware opleving in de Landes, zowel aan de kust als in de steden, zoals Hossegor waar de plaatselijke bouwstijl uit de Landes gemengd met de Baskische bouwstijl al zijn elegantie aan de plaats verleent, en kuuroord Dax, waar hotel Le Splendid werd gebouwd, dat ook vandaag de dag nog beschouwd wordt als één van de ’s werelds grootste art-deco meesterwerken.
Hoogtepunten
April
Vente au déballage (vliegende winkel) – Hossegor
Mei
Festival Atout Cœurs – Benquet
Abdijenfestival – Landes
Juni
Filmfestival van Contis
Sint-Jansfeesten – Saint-Sever
Juli
Arte Flamenco Festival – Mont-de-Marsan
Feesten van de Prehistorie – Brassempouy
Madeleine-feesten – Mont-de-Marsan
Jazz in Sanguinet – sanguinet
Augustus
Chansons et Mots d’Amou – Amou
Musicalarue – Luxey
Feria van Dax – Dax
Latinossegor – Hossegor
September
Toros y Salsa – Dax
Automne Gourmand des Landes
Oktober
Quiksilver & Roxy Pro – Hossegor
Armagnac en Fête – Labastide-d’Armagnac
Bezienswaardigheden in de Landes
- Archéoparc de la Dame – Brassempouy
- Ecomuseum van Marquèze – Sabres
- Abdij van Arthous – Hastingues
- Abdij van Sorde – Sorde-l’Abbaye
- Splendid Hôtel & Spa – Dax
- Museum voor beeldhouwkunst Despiaux-Wlérick – Mont-de-Marsan
- Abdijkerk en oud centrum – Saint-Sever
- Chalosse-museum – Montfort-en-Chalosse
- Museum voor waterluchtvaart – Biscarrosse
- Domaine d’Ognoas – Arthez-d’Armagnac
- Place royale en oud centrum – Labastide-d’Armagnac
- Haven van Capbreton
- Place des Landais – Hossegor
- Vuurtoren van Contis – Saint-Julien-en-Born
- Museum van Aardewerk en Tafelkunsten – Samadet
- Cave des Vignerons – Geaune
- Monding van de Courant d’Huchet – Moliets-et-Maâ